چنانكه از احاديث اهل بيت پيش بينى مى شود، درآيندهء نزديك روحانيت مقدس شيعه، بيش از پيش، به ارزش ومتانت عقائد واحكام مذهب تشيع وقوف يافته اوضاع آشفتهء خود را سروسامان ونظمى خواهد داد باوسائل تبليغات روزمجهز مى شود وحقايق نورانى واحكام محكم قرآن را كه سعادت انسانيت درآنها تضمين شده است، به جهانيان معرفى مى نمايد واسباب عظمت وپيشرفت اسلام وظهور حضرت ولى عصر را فراهم خواهد كرد ــ باميد آنروزـ.
حضرت صادق(عليه السلام) فرمود: به زودى كوفه از مؤمنين خالى مى گردد. علم ودانش مانند مارى كه درسوراخ خويش مخفى شود، ازآن شهر رخت بربسته اثرى از آن ديده نمى شود. بعداً درشهر قم ظاهر مى شود، آن شهر معدن علم وفضل مى گردد ــ وازآنجا به سائر بلاد پخش مى شود به طوريكه نادانى درزمين باقى نمى ماند. حتى زنها.
اين قضيه، نزديك ظهور قائم ما به وقوع خواهد پيوست پس خدا قم واهلش را به منزلهء حجت قرار مى دهد، واگر چنين نبود زمين اهلش را فرومى برد وحجتى باقى نمى ماند. علم ودانش از شهرقم به تمام بلاد شرق وغرب پخش مى شود وحجت برجهانيان تمام مى گردد، به طوريكه درتمام زمين فردى پيدا نمى شود كه علم ودين به گوشش نرسيده باشد. بعداز آن، قائم ما ظهور مى كند واسباب عذاب وغضب خدا مهيا مى گردد، زيرا خدا موقعى از بندگانش انتقام مى كشد كه حجت اورا انكار نمايند.(1)
امام صادق(عليه السلام) فرمود: خداوند متعال به شهر كوفه وساكنينش برسائر بلاد واهالى آنها احتجاج نمود شهرقم را نيزبربلاد ديگر حجت قرار مى دهد وبه واسطهء اهالى آن شهر، برجميع مردم مشرق ومغرب ــ ازجن وانس ـ احتجاج خواهد كرد خدا قم واهلش را زبون وذليل نمى كند بلكه توفيقات وتأييدات خداوندى همواره شامل حالشان خواهدبود. سپس فرمود: دين ومتدينين قم، كم ارج بوده مورد توجه واقع نخواهند شد، اگر جز اين بود قم خراب واهلش نابود مى شدند، حجتى برسائر بلاد باقى نمى ماند وآسمان قرار نمى گرفت ولحظه اى به جهانيان مهلت داده نمى شد. قم واهلش از تمام حوادث ناگوار محفوظ خواهند ماند. زمانى خواهد آمد كه شهر قم وساكنينش، برتمام مردم حجت گردند وآن در زمان غيبت قائم ما است تا وقت ظهورش. اگر چنين نبود زمين اهلش را فرو مى برد. فرشتگان خدا تمام بليه ها را از قم وساكنينش دفع مى كنند، هرستمكارى كه به آنشهر قصد تجاوز وتعدى نمايد، هلاك كنندهء ستمكاران كمرش را مى شكند وبه پيش آمد سخت يا مصيبت دردناك يا دشمن مقتدرى مشغولش مى سازد. خداوند متعال توجه به قم واهالى آن را از ياد ستمكاران مى برد چنانكه ذكرخدا را فراموش كرده اند.(2)
امير المؤمنين عليه السلام فرمود: مردى از قم مردم را به سوى حق دعوت مى كند، گروهى دعوتش را مى پذيرند ودراطرافش گرد مى آيند كه مانند پاره هاى آهن مى باشند وبادهاى تند نمى تواند آنها را از جاى بركند. از جنگ خسته نمى شوند وترس ندارند. فقط برخداوند توكل دارند وسرانجام پيروزى از آن پرهيزكاران خواهد بود.(3)
جلالي: شما پيش بينى كرديد كه درآينده، اسلام ومسلمين اكثريت پيدا مى كنند، حدس شما با بعضى از احاديث سازش ندارد، مثلاً:
پيغمبر فرمود: زمانى خواهد آمد كه از قرآن جز اثرى وازاسلام جزنامى باقى نمى ماند، مسلمان ناميده مى شوند اما از تمام مردم، از اسلام دورترند. مساجدشان تعمير ولى ازهدايت خالى است.(4)
هوشيار :پيغمبر دراين قبيل احاديث بيش از اين نفرموده كه روزى خواهدآمد كه حقيقت وواقعيت اسلام از بين مى رود وبيش از صورتى ازآن باقى نمى ماند وبا اينكه مسلمانند از حقيقت اسلام فرسنگها دورند. ولى اين موضوع با اكثريت داشتن مسلمين نيز سازش دارد، زيرا ممكن است درعين حاليكه مسلمانند ازحقيقت ونورانيت اسلام كم بهره باشند، غبار اندراس وكهنگى برپيكر مقدس اسلام نشسته باشد وبه واسطهء وجود مقدس ولي عصر آثار كهنگى زدوده شود وبناى دين تجديد گردد. چنانكه پيغمبراكرم فرمود: قسم به كسى كه جانم به دست اوست، اسلام ومسلمين همواره درتزايد مى باشند وشرك ومشركين درتناقص خواهند بود. سپس فرمود: سوگند به كسى كه جانم به دست اوست به هر كجا كه شب مى رسد اين دين نيز خواهد رسيد.(5)
سخن راكوتاه كنم اولاً پيش بينى مى شود كه قبل از ظهور حضرت صاحب الامر مسلمين اكثريت يابند. ثانياً وقتى آن حضرت ظاهر شد، بسيارى از جهانيان مسلمان مى گردند زيرا سطح علوم واستعداد بشر ترقى نموده وبراى پذيرفتن حق آمادگى يافته اند چنانكه در روايات وارد شده است:
حضرت باقر(عليه السلام) فرمود: وقتى قائم ما قيام نمود خدا دست لطفش را برسربندگان مى نهد وحواسشان را جمع وعقولشان را كامل مى گرداند.(6)
على (عليه السلام) فرمود: دردورهء آخرالزمان ودوران سختى ونادانى مردم، خداوند مردى را برانگيزد وبه واسطهء ملائكه خويش ياريش كند ويارانش را نگهدارى نمايد وبه وسيلهء آيات وعلامات نصرتش دهد وبرتمام اهل زمين پيروزش گرداند، تا خواه وناخواه به دين حق درآيند. زمين را از عدل وداد ونور وبرهان پرمى كند. عرض وطول شهرها برايش خاضع مى شوند، به طوريكه هيچ كافرى نماند جزاينكه ايمان آورد وناشايسته اى نماند جز اينكه صالح گردد.(7)
1) عن الصادق عليه السلام انه ذكر كوفة وقال: ستخلو كوفة من المؤمنين ويأزرعنها العلم كما تأزرالحية فى حجرها. ثم يظهرالعلم ببلدة يقال لها: قم. وتصير معدناً للعلم والفضل حتى لايبقى فى الارض مستضعف فى الدين حتى المخدرات فى الحجال. وذالك عند قرب ظهور قائمنا، فيجعل الله قم واهله قائمين مقام الحجة ولولا ذلك لساخت الارض باهلها ولم يبق فى الارض حجة، فيفيض العلم منه الى سائرالبلاد فى المشرق والمغرب فيتم حجة الله على الخلق حتى لايبقى احد على الارض لم يبلغ اليه الدين والعلم، ثم يظهرالقائم ويصير سبباً لنقمة الله ولسخطه على العباد لان الله لا ينتقم من العباد الا بعد انكارهم حجة. سفينة البحار: قم.
2) كتاب سفينة البحار:قم.
3) عن ابى الحسن الاول عليه السلام قال: رجل من اهل قم يدعواالناس الى الحق يجتمع معه قوم كزبوالحديد، لاتزلهم الرياح العواصف، ولايملّون من الحرب ولايجبنون وعلى الله يتوكلون، والعاقبة للمتقين ـ بحار الأنوار ج 60 ص 216.
4) قال رسول الله سيأتى زمان على امتى لايبقى من القرآن الارسمه ولا من الاسلام الا اسمه يسمون به وهم ابعدالناس منه، مساجدهم عامرة وهى خراب من الهدى ـ بحار الأنوار ج 52 ص 190.
5) قال النبيصلى الله عليه وآله وسلم) والذى نفسى بيده لا يزال الله يزيد الاسلام واهله وينقص الشرك واهله ــ الى ان قال ــ والذى نفسى بيده ليبلغن هذا الدين ما بلغ الليل ــ تاريخ ابن عساكرط شام سال 1329ج 1ص 87.
6) قال ابو جعفر عليه السلام اذا قام قائمنا وضع الله يده على رؤس العباد فجمع بها عقولهم وكملت به احلامهم ــ بحار الأنوار ج 52 ص 328.
7) اثبات الهداة ج 7 ص 49.