نظافت
كودك در دو سال اول زندگى؛ مخصوصاً در زمان نوزادى با مفاهيم الفاظ آشنا نيست و خوب و بد را تميز نمىدهد. به همين جهت توصيه به رعايت نظافت و تشويق يا تنبيه در او تأثيرى ندارد. تنها كارى كه مادر در اين باره مىتواند انجام دهد التزام عملى خودش به رعايت نظافت مىباشد. كودك شيرخوار گاهى از جهت بىميلى يا بازىگوشى شير را برمى گرداند و به سر و صورت و لباسش مىريزد، اگر غذاخور شده، گاهى غذا را در دست مىگيرد و آن را له مىكند و به صورت و لباسش مىمالد، توبيخ و تنبيه او صلاح نيست و سودى هم ندارد. خوب است مادر به هنگام شير يا غذا دادن يك پيش بند روى لباسش بپوشاند تا لباسش كثيف نشود. در عين حال اگر مادر دستمالى به دست بگيرد و به طور مرتب صورت، دستها و لباس كودك را تميز كند، كودك نيز به تدريج به اين معنا پى مىبرد كه هرگاه دست و صورت و لباسش كثيف شد بايد تميز شود. از همين زمان براى رعايت نظافت آماده مىگردد. هم چنين مادر بايد هر روز صبح دست و صورت فرزندش را بشويد و در طول شبانه روز هر وقت كثيف شد او را تميز كند و بدين وسيله او را به رعايت پاكيزگى عادت دهد.
يكى از دانشمندان مىنويسد:
در ماه ششم كودك دوست دارد خودش غذا بخورد. ميل دارد غذا را گرفته فشار دهد و له كند و به لباسش بمالد. روانشناسان عقيده دارند كه اين دوران بهترين زمان براى آموزش پاكيزگى است. لذا هميشه موقع غذا دادن دستمالى در اختيار داشته باشيد و بعد از هر لقمه صورت و دستهاى او را پاك كنيد.[1][2]
[1]. همان، ص 76.
[2] امينى، ابراهيم، اسلام و تعليم و تربيت، 1جلد، بوستان كتاب (انتشارات دفتر تبليغات اسلامى حوزه علميه قم) - قم، چاپ: سوم، 1387.