انتخاب همسر
کسانى که به آینده فرزندان خویش مىاندیشند و مىخواهند فرزندانى زیبا، سالم و خوشاخلاق داشته باشند، باید قبل از ازدواج در باره این موضوع تأمل کنند. مرد باید هنگام انتخاب همسر کاملًا دقت کند که سرنوشت فرزند آینده اش را در دست چه زنى قرار مىدهد و زن نیز باید کاملًا بررسى کند که چه پدرى را براى پرورش فرزندش انتخاب مىکند.
فرزند در بسیارى از صفات جسمانى و نفسانى و حتى برخى از بیمارىها به پدر و مادر خود شباهت دارد. منشأ تکوین جنین دو سلول زنده اى است که از پدر و مادر در رحم مادر استقرار مىیابند و با ترکیب جدید خود موجودى را به وجود مىآورند که با ظرافت و سرعتى شگفتانگیز نشو و نما مىکند تا به یک انسان زیبا و کامل تبدیل شود.
خداوند مىفرماید:
ما انسان را از نطفه اى مختلط بیافریدیم، امتحان کردیم و استعدادهاى او را به فعلیت تبدیل نمودیم و او را شنوا و بینا ساختیم.[1] به همین جهت کودکان غالباً در رنگ پوست، رنگ مو، شکل و قیافه، قامت، چشم، بینى و حتى هوش و برخى از اخلاق به پدر و مادر یا یکى از خویشان نزدیک شباهت دارند. سلامت و اعتدال مزاج، یا ضعف و ناتوانى پدر و مادر مىتواند در چگونگى فرزند تأثیر بسزایى داشته باشد. اسلام نیز به این موضوع بسیار مهم، عنایت داشته که رحم مادر را به عنوان مبدأ و شروع سعادت یا شقاوت انسان معرفى مىکند.
پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله فرمود:
سعادتمند کسى است که سعادت او در شکم مادر پایهگذارى شده و بدبخت کسى است که شقاوتش در شکم مادر پایهگذارى شده باشد.[2] نیز فرمود:
براى نطفه هاى (خودتان) همسر خوب انتخاب کنید، زیرا دایى به منزله یکى از دو هم خوابه است.[3] هم چنین فرمود:
زنان و مردان متناسب و همشأن (کفو) را به نکاح در آورید و با آنها وصلت کنید و براى نطفههاى خودتان جایگاه مناسب انتخاب نمایید.[4] و فرمود:
از ازدواج با زن سفیه و احمق اجتناب کنید، زیرا مصاحبت با چنین همسرى یک بلا است و فرزندانش نیز ضایع خواهند شد.[5] یکى از دانشمندان مىنویسد:
عموماً اشخاص به والدین خود شبیهترند تا به افراد غیر منسوب. این شباهت بیشتر ناشى از وراثت مشترک آنهاست. پنجاه درصد ژنهاى هر کودک با پدرش مشترک است و پنجاه درصد دیگر با مادرش. بنابراین انتظار مىرود که بین اولاد و والدین از نظر بعضى صفات، ارتباط آشکار وجود داشته باشد.[6] در همین ارتباط است که برخى از دانشمندان ژنتیک ازدواج خویشان نزدیک، را برخلاف احتیاط مىدانند و به اجتناب از آنها توصیه مىکنند.[7]
[1]. دهر( 76) آیه 2:\i« إِنّا خَلَقْنا الإِنْسانَ مِنْ نُطْفَةٍ أَمْشاجٍ نَبْتَلِیهِ فَجَعَلْناهُ سَمِیعاً بَصِیراً».
[2]. بحارالأنوار، ج 77، ص 115:« السعیدُ من سَعدَ فی بطن أمّه». و« الشقیّ من شقی فی بطن أمّه».
[3]. وسائل الشیعه، ج 14، ص 29:« اختاروا لنطفکم، فإنّ الخال أحد الضَجیعَیْنِ».
[4]. همان، ص 29:« أنکحوا الأکفإ، و أنکحوا فیهم، و اختاروا لنطفکم».
[5]. مستدرک الوسائل، ج 2، ص 538:« إیّاکم و تزویَج الحَمقاء؛ فإنّ صحبتَها بلاءٌ، و ولدَها ضیاعٌ».
[6]. وراثت و طبیعت آدمى، ص 13.
[7] امینى، ابراهیم، اسلام و تعلیم و تربیت، 1جلد، بوستان کتاب (انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم) - قم، چاپ: سوم، 1387.