تعاون و همکاری
انجام بعضی کارها، به‌ویژه کارهای مهم و باارزش، از عهده یک نفر ساخته نیست، اما با تعاون و همکاری، می‌توان کارهای ارزنده‌ای انجام داد. انسان، با تک‌روی از انجام کارهای مهم و خیریه‌های ارزنده محروم می‌گردد و آن کارها زمین خواهند ماند. کم‌تر اتفاق می‌افتد که یک نفر به تنهایی بتواند یک مؤسسه خیریه و عام‌المنفعه مانند بیمارستان، درمانگاه، دبیرستان، دبستان، مسجد، حمام، یتیم خانه، کتاب خانه عمومی، پرورش گاه، نواخانه و آسایش‌گاه معلولان و سال خوردگان بسازد و یا اداره کند، اما با تعاون و همکاری، همه این کارها امکان‌پذیر می‌باشد. هر چه روح تعاون و همکاری در بین ملت قوی‌تر باشد، امور اجتماعی آنان بهتر اداره خواهد شد.
بدین‌جهت، دین اسلام- که یک آیین کاملًا اجتماعی است- مردم را به تعاون و همکاری دعوت نموده است:
خدا در قرآن می‌فرماید:
در انجام کارهای نیک و پرهیزکاری همکاری کنید، اما در گناه و ستم‌کاری همکاری نکنید.[1]
حضرت علی علیه السلام فرمود:
تعاون بر اقامه حق امانت و دیانت است.[2]
روح تعاون و همکاری باید از زمان کودکی پی‌ریزی شود و پرورش یابد.
خوش‌بختانه گرایش اجتماعی، از نهاد انسان مایه می‌گیرد و یکی از غرایز او به شمار می‌رود، لیکن باید آن را در مسیر صحیح قرار داد و از آن استفاده نمود. پدران و مادرانی که به تربیت فرزندان خویش علاقه‌مند باشند، می‌توانند به شیوه‌های گوناگون و حتی به‌وسیله بازی‌های مناسب، نظر کودکان را به سوی تعاون و همکاری در امور خیریه جلب نمایند و آن فطرت خدادادی را پرورش دهند.
مثلًا می‌توان اسباب‌بازی‌های مناسبی برای کودکان انتخاب کرد و از آن‌ها خواست که در ساختن بیمارستان، دبیرستان و یا پل با یکدیگر تعاون و همکاری نمایند. می‌توان یک قلک مشترک برای کودکان تهیه نمود و به آن‌ها پیشنهاد کرد که هر روز مقداری از پول توجیبی خودشان را در آن بریزند و بعد از مدتی، آن‌ها را بیرون بیاورند و با نظارت پدر و مادر در راه خیر به مصرف برسانند. می‌توانند میوه و شیرینی بخرند و به اتفاق پدر و مادر و یا تنها به عیادت بیماران بروند. می‌توانند به افراد بی‌بضاعت کمک نمایند.
می‌توان پولی در اختیار آنان قرار داد که به‌طور مرتب و یا گاه گاه به یکی از مؤسسات خیریه بپردازند یا برای کتاب‌خانه‌های عمومی کتاب بخرند. می‌توان به بچه‌ها پیشنهاد کرد که برای خودشان اتحادیه و جلسه تأسیس کنند و در راه خیری کوشش و فعالیت نمایند و در این‌باره، به آن‌ها کمک نمود. اگر پدر و مادر در مؤسسه خیریه‌ای شرکت دارند، می‌توانند فرزندانشان را نیز در آن مؤسسه شرکت دهند و پولی را در اختیارشان قرار دهند که خودشان به آن مؤسسه بپردازند و یکی از اعضای رسمی آن باشند.
[1] . مائده آیه 2:« ... تعاونوا على البرّ والتقوى ولاتعاوَنوا على الإثْمِ والعدوان ...»
[2] . غرر الحکم، ص 71:« التعاوُنُ على إقامةِ الحق أمانةٌ ودیانةٌ»