نظافت
کودک در دو سال اول زندگى؛ مخصوصاً در زمان نوزادى با مفاهیم الفاظ آشنا نیست و خوب و بد را تمیز نمىدهد. به همین جهت توصیه به رعایت نظافت و تشویق یا تنبیه در او تأثیرى ندارد. تنها کارى که مادر در این باره مىتواند انجام دهد التزام عملى خودش به رعایت نظافت مىباشد. کودک شیرخوار گاهى از جهت بىمیلى یا بازىگوشى شیر را برمى گرداند و به سر و صورت و لباسش مىریزد، اگر غذاخور شده، گاهى غذا را در دست مىگیرد و آن را له مىکند و به صورت و لباسش مىمالد، توبیخ و تنبیه او صلاح نیست و سودى هم ندارد. خوب است مادر به هنگام شیر یا غذا دادن یک پیش بند روى لباسش بپوشاند تا لباسش کثیف نشود. در عین حال اگر مادر دستمالى به دست بگیرد و به طور مرتب صورت، دستها و لباس کودک را تمیز کند، کودک نیز به تدریج به این معنا پى مىبرد که هرگاه دست و صورت و لباسش کثیف شد باید تمیز شود. از همین زمان براى رعایت نظافت آماده مىگردد. هم چنین مادر باید هر روز صبح دست و صورت فرزندش را بشوید و در طول شبانه روز هر وقت کثیف شد او را تمیز کند و بدین وسیله او را به رعایت پاکیزگى عادت دهد.
یکى از دانشمندان مىنویسد:
در ماه ششم کودک دوست دارد خودش غذا بخورد. میل دارد غذا را گرفته فشار دهد و له کند و به لباسش بمالد. روانشناسان عقیده دارند که این دوران بهترین زمان براى آموزش پاکیزگى است. لذا همیشه موقع غذا دادن دستمالى در اختیار داشته باشید و بعد از هر لقمه صورت و دستهاى او را پاک کنید.[1][2]
[1]. همان، ص 76.
[2] امینى، ابراهیم، اسلام و تعلیم و تربیت، 1جلد، بوستان کتاب (انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم) - قم، چاپ: سوم، 1387.