پایگاه اطلاع رسانی آیت الله ابراهیم امینی قدس سره

ميراث رسول خدا، ارث در قرآن

یکى از موارد نزاع فاطمه علیهاالسلام با ابوبکر میراث رسول خدا بود. در کتب تاریخ و حدیث نوشته اند که بعد از وفات پیغمبر (صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم) فاطمه نزد ابوبکر رفت و میراث پدرش را مطالبه نمود. ابوبکر حاضر نشد چیزى به عنوان ارث به آن حضرت بدهد. عذر آورد که پیمبران ارث نمى گذارند و اموالى که از آنان باقى بماند صدقه عمومى است. و در این باره به حدیثى استشهاد کرد که ناقلش خود بود. گفت: از پدرت شنیدم که مى فرمود: ما پیمبران طلا و نقره و زمین و ملک و خانه به ارث نمى گذاریم بلکه میراث ما ایمان و حکمت و دانش و شریعت مى باشد.

من در این کار به دستور پیغمبر و به صلاح او کار مى کنم. [شرح ابن ابى الحدید ج 16 ص 214.] فاطمه ى زهرا علیهاالسلام سخن ابوبکر را قبول نکرد و در رد او به آیاتى از قرآن مجید تمسک فرمود که باید در این قسمت، بحث بیشترى انجام دهیم تا حق روشن گردد.

 

ارث در قرآن

قانون کلى ارث در قرآن کریم آمده است. خدا در قرآن مى فرماید: خدا شما را درباره ى فرزندانتان سفارش مى کند، پسر سهم دو دختر مى برد. [سوره ى نساء آیه 11.] آیه ى مذکور و سایر آیاتى که در اصل توارث و تعیین سهام وارثان نازل شده کلیت دارند و شامل همه مردم مى باشند. پیمبران نیز مشمول همین آیات مى باشند. آنان نیز بر طبق این نصوص کلیه، هم باید از ارث گذاران ارث ببرند و هم اموالشان به وارثانشان برسد. به مقتضاى همین نصوص، باید کلیه اموال وماترک رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله به ورثه اش منتقل شود. البته در کلیت قانون توارث نباید شک کرد لیکن باید دید آیا دلیل قاطعى بر این که پیمبران از این قانون کلى استثنا شده اند داریم یا نه؟.