خمس
یکی از وظایف مسلمین و حقوق مالی اسلام خمس است. در هفت مورد بر مسلمان واجب است یک پنجم مال خود را به عنوان خمس بدهد:
1. منفعت کسب، هر کس از راه تجارت، زراعت، صنعت، کارگری، کارمندی، و هر شغل دیگر سودی ببرد، آنچه را در بین سال به مصرف خوراک، پوشاک، اثاثیه منزل، خرید خانه، عروسی، مهمان‌داری و مسافرت برساند، خمس ندارد. اما اگر بعد از مخارج سالیانه‌اش چیزی باقی ماند، واجب است یک پنجم باقی مانده را به عنوان خمس بپردازد؛
2. بهره‌برداری از معدن، مانند معدن طلا، نقره، نفت، آهن، مس، نمک، سرب، گوگرد، و امثال این‌ها؛
3. پیدا کردن گنج؛
4. غنایم جنگ؛
5. جواهری که به واسطه فرو رفتن در دریا به دست می‌آید؛
6. اگر یهودی یا مسیحی، زمینی را از مسلمان خرید، باید یک پنجم خود آن با یک پنجم قیمتش را به عنوان خمس بدهد؛
7. مال مخلوط به حرام، مالی که با حرام مخلوط شده، اگر مقدار حرام را نداند و مالک آن را نشناسد، باید یک پنجم تمام مال را به عنوان خمس بپردازد تا بقیه حلال گردد.
یادآوری اول: کسی که خمس بدهکار است، باید آن را به مجتهد عادل حاکم شرع یا وکیل او بپردازد، تا در راه ترویج و عظمت اسلام و تأمین مخارج سادات فقیر به مصرف رساند.
یادآوری دوم: خمس و زکات، دو رقم بسیار سنگین بودجه مالی اسلام و مبلغ قابل توجهی است؛ اگر به طور دقیق وصول می‌شد و در اختیار حاکم شرع قرار می‌گرفت؛ می‌توانست امور اجتماعی مسلمین را اداره کند، با فقر و بیکاری و بی‌سوادی مبارزه نماید؛ به بی‌نوایان و تهی‌دستان رسیدگی کند، به اندازه احتیاج مردم، تأسیسات خیریه و عام المنفعه از قبیل: بیمارستان، مدرسه، مسجد، حمام، پل و راه، به وجود آورد.