همانگونه که جنبه هاى صورى نماز، مسائل و آدابى دارد و نمازگزاران وظیفه دارند آنها را بیاموزند و عمل کنند تا جنبه صورى و فقهى نمازشان مورد قبول واقع شود و تکلیفشان ساقط گردد، جنبه هاى باطنى و نفسانى نماز نیز آدابى دارد که نمازگزار باید آنها را فرا گیرد و بدانها عمل کند تا نمازش مورد قبول واقع شود و از آثار آن برخوردار گردد. این آداب را مىتوان از کتابهاى حدیث، سیره ائمه اطهار علیهمالسلام و توصیههاى عارفان راستین استفاده کرد.
ضرورى است بدین نکته مهم توجه داشته باشیم که حضور قلب در حال نماز و طرد افکار دنیوى، کارى است بسیار دشوار و توفیق در آن به تصمیم جدى، کوشش فراوان، ریاضت و تمرینهاى مداوم و در رأس همه، استمداد از خداى متعال، نیاز دارد.
مهمترین مانع حضور قلب در حال نماز، اشتغالات روزمره زندگى و افکار و آرزوهاى دور و دراز دنیوى است؛ چنانچه این افکار، قلب و ذهن ما را اشغال کرده باشد دیگر جایى براى توجه به خدا در حال نماز باقى نمىماند. انسانِ طالب حضور قلب باید سعى کند حداقل در حال نماز افکار دنیوى را از خودش دور سازد، البته کار دشوارى است، ولى با جدیت و مراقبت و به تدریج امکانپذیر خواهد بود.