راه‌های شناخت پیامبر
برای شناخت پیامبر راستین و تصدیق مدعایش از چند طریق می‌توان استفاده کرد:
1. معجزه: درخواست معجزه بهترین و مطمئن‌ترین راه شناخت پیامبر است. اگر مدعی پیامبری برای اثبات مدعای خود معجزه یا معجزاتی داشت که وجود آنها با ادله قطعی مانند مشاهده یا خبر موثق و قطعی به اثبات رسید نبوت او نیز از این طریق اثبات می‌شود.
2. خبر دادن پیامبران پیشین: در صورتی که پیامبر سابق، که نبوتش به اثبات رسیده، از بعثت پیامبر بعد از خودش خبر دهد و خصوصیاتش را به طور کامل بیان کند، پیامبری او نیز به اثبات می‌رسد؛ چنان که در مورد پیامبر اسلام این چنین شده است. پیامبران گذشته به آمدنش بشارت دادند که بشارت‌های آنها در کتابشان به ثبت رسیده است. قرآن نیز همین مطلب را از قول حضرت عیسی علیه السلام نقل می‌کند:
آن زمان که عیسی پسر مریم گفت: ای فرزندان اسرائیل! من فرستاده خدا به سوی شمایم، تورات کنونی را تصدیق می‌کنم و بشارت می‌دهم به پیامبری که پس از من می‌آید و نامش احمد است. «1»
3. مطالعه متن قوانین و برنامه‌های دین پیامبر: اگر دانشمند و محقق مجموعه معارف، احکام، قوانین و برنامه‌های دین را در ابعاد مختلف، از روی واقع نگری و بدون تعصب، بسنجد می‌تواند به مقدار ارزش و جامعیت آن دین پی ببرد. اگر دید احکام آن دین بر طبق موازین عقلی می‌باشد و قوانین آن نیازهای واقعی جامعه را تدوین نموده و از حقوق فردی و اجتماعی آحاد ملت دفاع می‌کند و عدل اجتماعی را در همه جا رعایت کرده و سعادت دنیا و آخرت انسان‌ها را تضمین می‌کند، و به رعایت اخلاق نیک و اجتناب از اخلاق رذیله توصیه می‌نماید، به حقانیت و کمال آن دین پی می‌برد و از این طریق نبوت پیامبرش را تأیید و تصدیق می‌کند.
در این جا تذکر دو نکته لازم است: اولًا: چنین بررسی دقیق و همه جانبه‌ای در صلاحت افراد محدودی می‌باشد و از عهده عموم مردم برنمی‌آید. ثانیاً: بر فرض تحقق در حد قرائن و شواهد می‌توان از آن استفاده کرد، اما به عنوان یک دلیل قطعی نمی‌توان عرضه داشت. به هر حال ما را از دلیل اعجاز بی نیاز نمی‌کند.
4. مطالعه زندگی و اخلاق و رفتار شخص مدعی نبوت: اگر مدعی نبوت فردی بود که امانت‌داری، درست‌کاری و صدق او برای همگان به اثبات رسیده و نقطه ضعفی در اخلاق داخلی و خارجی او وجود ندارد و خودش به آنچه می‌گوید عمل می‌کند، در ادعای پیامبری نیز مورد تأیید و تصدیق مردم قرار خواهد گرفت. لیکن این موضوع نیز مؤید محسوب می‌شود، نه دلیل قطعی و حجت شرعی.
(1). صف (61) آیه 6: «وَ إِذ قالَ عِیسَى ابْنُ مَرْیَمَ یا بَنِى إِسْرائِیلَ إِنِّى رَسُولُ اللَّهِ إِلَیْکُمْ مُصَدِّقاً لِما بَیْنَ یَدَىَّ مِنَ التَّوْراةِ وَمُبَشِّراً بِرَسُولٍ یَأْتِى مِنْ بَعْدِى اسْمُهُ أَحْمَدُ».