بسم اللَّه الرحمن الرحیم
این جهان خودبه خود به وجود نیامده بلکه خالقى دانا و حکیم دارد که آن را با علم، قدرت، اراده و از روى حکمت آفریده است و هیچ گاه کار لغو و عبث انجام نمىدهد.
آفرینش انسان و جهان نیز بیهوده و عبث نیست. انسان به این جهان نیامده تا مدتى کوتاه زندگى کند، بخورد، بیاشامد و شهوترانى کند آنگاه بمیرد و نابود شود. بلکه خداوند حکیم در آفریدن انسان هدفى بس عالى داشته است. انسان آفریده شده است تا با ایمان، عمل صالح و اخلاق نیک، نفس خویش را پرورش دهد و براى زندگى زیبا و دائمى در جهان آخرت آماده گرداند. بنابراین انسان با مردن نابود نمىشود بلکه از این جهان به سراى آخرت انتقال مىیابد. در آن جهان نتیجه کامل اعمال خود را خواهد دید؛ انسانهاى خوب و نیکوکار، پاداش نیک خواهند داشت و با نفسى کامل و نورانى در بهشت برین تا ابد زندگى مىکنند و از انواع نعمتهاى زیباى پروردگار مهربانشان برخوردار خواهند شد و انسانهاى ظالم و بدکردار نیز کیفر شده و به سزاى کامل اعمال بد خویش خواهند رسید.
بنابراین، دنیا مزرعه آخرت و محل خودسازى و پرورش نفس است، پس توشه هاى اخروى باید در همین جهان تهیه شوند. اکنون این سؤالها مطرح مىشود:
1. آیا انسان در پیمودن راه سعادت و کمال، و تأمین آسایش و خوشبختى دنیوى و اخروى خود، نیاز به برنامه کامل و فراگیر دارد یا نه؟
2. آیا خود انسان مىتواند چنین برنامه کامل و فراگیرى را تهیه و اجرا کند؟ یا براى این کار نیاز به راهنمایى آفریدگار جهان دارد؟
پاسخ سؤال اول روشن است و نیازى به توضیح ندارد، زیرا انسان در اجتماع زندگى مىکند و بدون وجود قانون کامل و مدون نمىتواند زندگى راحتى داشته باشد. لذا باید قانونى باشد تا حقوق افراد را تأمین کند، جلو تعدیات و ستمها را بگیرد و نظم و آرامش را برقرار سازد. حیات معنوى و زندگى نفسانى انسان نیز به برنامه نیاز دارد. براى پرورش و تهذیب نفس و تأمین سعادت اخروى نیاز به دستورالعمل و برنامه است، بنابراین تردیدى نیست که انسان در تأمین سعادت دنیوى و اخروى خود، نیاز به برنامه کامل و فراگیر دارد.
اما پاسخ به سؤال دوم نیاز به توضیح بیشترى دارد و به ناچار بحث نبوت به میان مىآید و ضرورت آن روشن مىگردد. در مورد نبوت از دو جهت بحث مىکنیم:
مسائل کلى مربوط به اصل نبوت که «نبوت عامه» نامیده مىشود (پیامبرى) و مسائل مخصوص و مربوط به پیامبر اسلام که «نبوت خاصه» (پیامبر اسلام) نام دارد.
در اثرى که اینک پیش روى شماست از این دو مقوله در دو بخش بحث و گفتوگو مىکنیم؛ یعنى یک بخش مسائل کلى نبوت است و دیگرى مربوط به پیامبرى حضرت محمد صلى الله علیه و آله و چگونگى بعثت ایشان و نیز اخلاق و سیره آن بزرگوار است. امید که مطالعه این اثر گامى در جهت راهنماشناسى و توجه به اخلاق پیامبران؛ به ویژه حضرت ختمى مرتبت صلى الله علیه و آله باشد.
تابستان 1383
قم، ابراهیم امینى