ششم: قصد ادامه تحصیلات دانشگاهی[1]
در روزگار ما یکی از مهم‌ترین موانع ازدواجِ به موقع، بهانه ادامه تحصیلات دانشگاهی است. جوانانی که خاتمه تحصیلات آنان، پایان دبیرستان است، معمولًا کمتر دچار آفتِ تأخیر در سن ازدواج می‌شوند، اما امروزه تعداد زیادی از آن‌ها در کنکور دانشگاه‌های مختلف دولتی و آزاد شرکت می‌کنند و به تحصیلات خود ادامه می‌دهند و غالباً تا پایان تحصیلات دانشگاهی، به علل موجّه یا غیرموجّه، از ازدواج، امتناع می‌ورزند. بعد از تحصیلات، پسران ناچارند به خدمت سربازی بروند و ازدواج را پس از پایان دوران سربازی انجام دهند. اما دختران چون سربازی ندارند سال‌های بعد نیز در کنکور شرکت می‌کنند و به تحصیلات خود ادامه می‌دهند و در نتیجه، تعداد داوطلبان دختر و قبولی آن‌ها بیشتر خواهد شد. اما پسرانی که به سربازی رفته‌اند بعد از پایان آن، کمتر به فکر ادامه تحصیلات می‌افتند و در صورت شرکت، کمتر شانس قبولی دارند.
اگر شغل مناسبی پیدا کنند مشغول می‌شوند وگرنه می‌مانند و امکان ازدواج برایشان فراهم نیست و آثار و تبعات سوء آن بر کسی پوشیده نیست.
از سوی دیگر، دختران بعد از پایان تحصیلات و گرفتن مدرک برای اشتغال در اداره‌ها و نهادها تلاش می‌کنند. بعضی از مسئولان هم بدون رعایت مصالح عمومی و خانواده، آن‌ها را به کار می‌گمارند. روشن است که در برابر اشتغال هر دختری، فرصت شغلی از یک مرد گرفته می‌شود.
با این وضعیت است که دختران تحصیل کرده و شاغل، مشکل‌پسند می‌شوند و حاضر نیستند به پسرانی که شغل آزاد یا مدرک تحصیلی پایین‌تری دارند یا بیکارند ازدواج کنند، به همین علت، روز به روز، بر تعداد دخترانی که از سنینِ ازدواج گذشته‌اند و هرگز شانس ازدواج ندارند، اضافه می‌شود.
راه‌حل
راه‌حل برون رفت از این مشکل چیست؟ چه کنیم که ادامه تحصیلات، مانع ازدواج نشود؟
من صلاح دختران را در این می‌دانم که قبل از شرکت در کنکور و بعد از قبول شدن، ازدواج را فراموش نکنند، اگر خواستگار مناسبی برایشان آمد به بهانه ادامه تحصیلات، او را رد نکنند و به ازدواج، تن دهند. اگر همسرشان با ادامه تحصیلات موافقت کرد می‌توانند عروسی را تا پایان دوره تحصیلات دانشگاهی تأخیر بیندازند و می‌توانند با حذف تشریفات زاید و توافق والدین و همکاری مسئولانِ دانشگاهی، عروسی کنند و با زندگی ساده به تحصیلات خود ادامه دهند. حتی اگر همسر او به ترک تحصیلات اصرار دارد و سایر شرایط موجود بود، به نظر بنده، ترک تحصیلات و شروع زندگی خانوادگی، ترجیح دارد.
بنده، تحصیلات دانشگاهی را برای دختران یک ارزش می‌دانم و با آن مخالف نیستم اما سخنم آن است که مدرک‌گرایی و رقابت‌های تحصیلی نباید نهاد خانواده را به فراموشی سپارد.
* امینى، ابراهیم، ازدواج، موانع و راه حلها، 1جلد، بوستان کتاب (انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم) - قم، چاپ: دوم، 1390
[1] تاریخ ایراد خطبه: 26/ 4/ 83